Zelfzorg in tijden van Corona: Rust in roerige tijden
Het is hartje winter en de lockdown is verlengd. Vooruitzichten over het heropenen van de maatschappij zijn vrij somber, de druk op de zorg is groot en de economie lijdt onder de maatregelen. Steeds meer mensen komen in de financiële problemen. Op het (wereld)politieke vlak is van alles aan de hand en de lockdown zelf heeft ook veel effect op mensen. Kortom: het zijn roerige tijden.
In deze blogserie schrijf ik sinds het begin van de Corona-crisis over wat je kunt doen om er zo gezond en ontspannen mogelijk doorheen te komen. In Deel 1 ging het over het gezond houden van je longen. In Deel 2 over de voordelen van zomerhitte en in Deel 3 over het op peil houden van je weerstand als de R in de maand is.
In dit Deel 4 wil ik het hebben over wat Chinees gezien de betekenis is van de winter, en hoe je je daar op kunt instellen.
De winter in de Chinese geneeskunde
Chinees gezien hangt het functioneren van je lichaam en geest samen met de seizoenen. Elk seizoen hangt samen met een orgaansysteem. De winter is gelinkt aan de nieren, die vallen in het element water. In de winter zijn de bladeren van de bomen gevallen, is er veel vocht in de lucht en in de grond en bevriest het water regelmatig. Het is een tijd van naar binnen keren, terugtrekken, donkerte, kou, energie besparen en stilte. In die inkering en stilte is er ruimte voor bezinning: wat heeft het afgelopen jaar gebracht? Welke inzichten heb ik opgedaan, hoe plaats ik de gebeurtenissen van het afgelopen jaar? Hoe wil ik het komende jaar in? Traditioneel werd in de winter alvast de zaai gepland voor het volgende jaar. In de winter kan je de lijnen uitzetten voor komend jaar.
In de winter verwerk je het afgelopen jaar en plan je het nieuwe jaar
Nou was 2020 een uitzonderlijk en roerig jaar. Daarom is dit een winter waarin ontzettend veel te verwerken is. Het is Chinees gezien altijd al normaal dat je in de winter meer wilt rusten en slapen. Het is dan ook logisch dat er in deze winter nog veel meer vermoeidheid is. Je lichaam wil energie besparen en opladen. Neem jezelf dan ook niet kwalijk dat je mogelijk veel rust. De tijd van bouwen en activiteit dient zich vanzelf aan als de lente komt.
Je mag rusten
Warmte
In het blog over zomerhitte gaf ik aan dat de hitte van de zomer onze accu oplaadt zodat we in de winter warm kunnen blijven. Warmte is Chinees gezien belangrijk voor ons immuunsysteem. In de Chinese geneeskunde wordt gesproken van ‘warmte in de buitenste lagen’ van het lichaam, die ervoor zorgen dat invloeden van buitenaf, zoals koude en wind, niet ver in het lichaam kunnen binnendringen. Doen ze dat wel, dan zijn in je lichaam de omstandigheden gunstig voor infecties, waaronder Covid (maar ook verkoudheid en griep). Koorts is een uiterst voorbeeld van de inzet van warmte door het immuunsysteem om infectie te bestrijden. Hoe beter je accu, hoe beter je verweer tegen ziekte.Â
Doordat warmte van groot belang is, is het ook belangrijk om die te beschermen, met name als je naar buiten gaat. Volgens de Chinezen ‘laat de wind de kou binnen’. Met name hals, bovenrug, het gebied rond de oren, de onderrug, de polsen en de enkels zijn kwetsbaar voor het binnendringen van wind en kou. Hieruit vloeit het advies voort dat oma ook al gaf: draag een sjaal, muts, handschoenen, sokken en een wat langere jas. Met name wanneer het waait.
Bescherm je lichaam tegen wind en koude
Angst
Chinees gezien kent elk orgaan en elk seizoen een emotie. Bij de winter is dat de emotie angst. Angst is momenteel overal, door de mondiale situatie, maar ook doordat mensen onderling nu snel botsingen krijgen. Doordat mensen onder hoogspanning staan, vallen ze gemakkelijker tegen elkaar uit. Dit gebeurt vooral wanneer ze het onderling oneens zijn, bijvoorbeeld over wel of niet vaccineren, wel of geen voorstander zijn van lockdowns, of wanneer ze het politiek oneens zijn. In tijden waarin al veel onzekerheid is, is het des te belangrijker om de sociale cohesie te bewaken. Het is dan ook raadzaam je niet te laten verleiden tot polariteit en conflict. In deze ‘age of information’, waarin veel tegenstrijdige informatie in omloop is, heb je heel snel een ander beeld van de werkelijkheid dan een ander. Hoe beter het je lukt om die meningen naast elkaar te laten bestaan zonder conflict, hoe minder spanning je in je leven zult hebben en dat is belangrijk om gezond door deze situatie heen te bewegen. We hebben elkaar nodig.
Angst en spanning zijn moeilijk te voorkomen in deze tijd. Wel kan je dingen doen om te zorgen dat je zo rustig mogelijk kan blijven. Hierbij hoort ook contact met de natuur, regelmatig humor opzoeken, en soms het nieuws uit zetten.Â
Bescherm jezelf soms gewoon even tegen spanningenÂ
Oefening voor niergezondheid
Onderstaande oefening uit de Chinese bewegingsleer (qigong) helpt om de nieren te ontspannen en op te laden. Dit helpt tegen spanning, voert vermoeidheid af en het helpt om weer meer ‘in je lichaam te zinken’. Ook helpt het tegen angst.
Vitamine D3
Vitamine D3 is veel in het nieuws de laatste tijd. Eindelijk. Het betreft de vitamine (eigenlijk een hormoon) die aangemaakt wordt wanneer je in contact bent met de zon. Het is de manier van de natuur om het licht en de warmte van de zomermaanden op te slaan in het lichaam voor de winter. Niet alleen mensen, maar ook dieren maken vitamine D3 aan in de huid en slaan het onder andere op in de lever. Het zat van oorsprong veel in de Westerse voeding, omdat we orgaanvlees aten (o.a. lever), en omdat we levertraan namen als de R in de maand was, of tijdens zogen of zwangerschap. En ook omdat dieren doorgaans in de wei stonden en dus veel zon kregen, waar ze tegenwoordig vaak op stal staan. Door al deze factoren is het belangrijk om vitamine D3 te suppleren in vrij hoge doses (houd bijvoorbeeld de Amerikaanse norm aan). Sowieso wanneer de R in de maand is. In sommige landen, waaronder Engeland, is dit nu officieel overheidsadvies als onderdeel van de preventie van een ernstig beloop van Covid. In Nederland gebeurt dit nu nog niet. In de eerdere blogs over Corona gaf ik al aan dat vitamine D3 de kans luchtweginfecties verlaagt (1 t/m 5). Steeds meer studies laten zien dat het vitamine D3-niveau in het lichaam van invloed is op het beloop van Covid (6).
Tot slot
Al met al is het devies dus: gun jezelf rust, wees zuinig op je vriendschappen, houd je warm als je buiten bent, let op je vitamines en wees lief voor je nieren.
Referenties
1) Vitamin D supplementation to prevent acute resperatory infections: individual participant data meta-analysis. Martineau et al, 2019. Health Technology Assessment.
2) High prevalence of vitamin D inadequacy and implications for health. Michael F. Holick, 2006. Mayo clinic proceedings.
3) Role of vitamin D in preventing of Covid-19 infection, progression and severity. Nurshad Ali, 2020. Journal of Infection and Public Health.
4) Potential role of vitamin D in the elderly to resist Covid-19 and to slow progression of Parkinson’s disease. Hribar et al, 2020. Brain Sciences.
5) Vitamin D and resperatory infections. De Sa Del Fiol et al, 2015. The Journal of Infection in Developing Countries.
6) The Possible Role of Vitamin D in Suppressing Cytokine Storm and Associated Mortality in COVID-19 Patients. Daneshkhah et al, 2020.
Recente reacties